Budowa i zasada działania filtru oleju

Budowa i zasada działania filtru oleju

Wymieniany zawsze wraz z olejem - filtr oleju. Zwykle część, o której nie myślimy i którą traktujemy jak element eksploatacyjny, który wymienia się podczas serwisu naszych pojazdów. Filtr oleju jednak odgrywa bardzo ważną rolę w pracy silnika. Sprawdźmy, jak działa filtr oleju i jak jest zbudowany.

 
Filtr oleju - budowa
 
budowa filtru olejuNajczęściej filtr oleju występuje pod postacią metalowej, skądinąd niepozornej puszki. Budowę takiego właśnie filtra opiszemy. W metalowej obudowie znajduje się papierowy wkład filtrujący, który przepuszcza olej, ale nie rozpuszcza się pod jego wpływem. Filtr ten ułożony jest w harmonijkę (podobnie, jak w przypadku filtrów powietrza). Dzięki temu producenci zwiększają powierzchnię roboczą wkładu. 
W filtrach znajdują się trzy rodzaje zaworów:
  • przeciwzwrotny
  • przelewowy tzw. By-pass
  • zawór eko
 
W budowie filtra wyróżnić możemy zawór przeciwzwrotny (anti-drain back valve). Jest to gumowa membrana, która przylega do pokrywy filtra puszkowego (od wewnętrznej strony). Specjalna membrana zakrywa otwory, przez które brudny olej mógłby dostać się do komory silnika. Zawór przeciwzwrotny jest bardzo ważnym elementem budowy każdego filtra olejowego. Zapobiega on cofaniu się brudnego oleju do misy po wyłączeniu silnika. Zawór ten odgrywa również bardzo ważną rolę w skróceniu czasu suchego i półsuchego tarcia elementów silnika. Właśnie przez zapobieganie cofania się oleju, zawór przyspiesza dotarcie leju do pompy podczas odpalania silnika (szczególnie przydatne, gdy uruchamiamy silnik po dłuższym postoju). Obecność zaworu przeciwzwrotnego zależna jest od poziomu, w jakim wkręcamy filtr oleju. Jeżeli filtr wkręcany jest pokrywą do góry - zawór zastępuje grawitacja ziemska. Jednak element ten niezbędny jest przy filtrach wkręcanych w pozycji poziomej lub pokrywą do dołu.
 
Kolejnym ważnym zaworem w budowie filtra olejowego jest zawór przelewowy (zwany również zaworem By-pass). Zwykle zawór instalowany jest w pozycji szeregowej. Jednak w niektórych konstrukcjach silnika, zawór nie jest częścią filtra, a znajduje się w samym silniku. Rola zaworu przepływowego jest prosta i jednocześnie niezwykle ważna. Zawór ten ma za zadanie udrożnić przepływ oleju, gdy powstanie ryzyko niedostatecznego smarowania elementów silnika. Producenci filtrów olejowych zgodnie doszli do wniosku, że w sytuacjach ekstremalnych lepszym rozwiązaniem jest dopuszczenie do silnika większej ilości oleju (nawet brudnego), niż stworzenie ryzyka niedostatecznego smarowania i w konsekwencji zatarcie silnika. Ryzyko niedostatecznego przepływu oleju może powstawać chociażby zimą, kiedy gęstość oleju jest zbyt duża, aby swobodnie przepływać przez filtr. Taką sytuację zauważa się głównie po rozruchu auta, gdy temperatura oleju jest zbyt niska. 
Trzecim zaworem spotykanym w filtrach oleju jest zawór eko. Ma on podobną zasadę działania, jak zawór przeciwzwrotny. Zapobiega cofaniu się brudnego oleju z misy po wyłączeniu silnika. Różnica polega na miejscu instalacji zaworu - eko instalowany jest po czystszej stronie filtra. Dzięki zastosowaniu zaworu eko, w filtrze cały czas znajduje się olej, co skraca ryzyko suchego tarcia podczas uruchamiania silnika. Zawór ten chroni także przed wylewaniem się oleju podczas wymiany filtra - chroniąc tym samym środowisko naturalne. Właśnie dlatego przyjął nazwę eko. 
 
Zasada działania filtrów oleju
 
działanie filtru olejuFiltr oleju montowany jest po to, aby oczyszczać olej, który trafia do komory silnika. Olej pobierany z misy olejowej jest filtrowany w pierwszym etapie przez smok (a dokładnie filtr w smoku, który zasysa olej z misy do komory). Do filtra oleju dociera olej, który jednak może mieć w sobie mikro zabrudzenia (które mogą przyczynić się do spowodowania awarii silnika). Olej odfiltrowuje drobinki o wielkości 1/50 milimetra. Tyczy się to nie tylko drobinek piasku, ale także tworzyw syntetycznych i włókien. Po odfiltrowaniu, olej trafiający do komory jest czysty. 
Oczywiście filtr należy traktować jako część eksploatacyjną. Wymienia się go razem z olejem, aby zapewnić silnikowi odpowiednią filtrację. W przypadku złego doboru filtra lub zamontowania filtra złej jakości - ilość zanieczyszczeń dostających się do komory silnika może wywołać poważną awarię.